O konferencji

Polityka mieszkaniowa w Polsce podlegała znacznym zmianom kształtowanym przez wydarzenia historyczne, związane ze zniszczeniami wojennymi i odbudową kraju, pod wpływem przesłanek ideologicznych okresu socjalistycznego, a następnie transformacją systemową i otwarciem na wolny rynek po 1989 roku. Każda z tych zmian w podejściu do polityki mieszkaniowej przyczyniła się do zmian w poziomie i charakterze segregacji mieszkaniowej w Warszawie i jej obszarze metropolitalnym.

W trakcie Konferencji zostaną zaprezentowane aktualne wyniki realizowanego projektu „Segregacja społeczna i izolacja przestrzenna. Polityka mieszkaniowa na obszarach metropolitalnych Warszawy, Berlina i Paryża”. Zostaną omówione współczesne założenia polityki mieszkaniowej Polski, Niemiec i Francji. W Niemczech i we Francji wspieranie różnorodności społecznej jest jednym z podstawowych zadań polityki mieszkaniowej. Celem konferencji będzie więc wskazanie dobrych praktyk dla polityki mieszkaniowej, zwłaszcza w kontekście zjawiska segregacji  mieszkaniowej i powstawania enklaw bogactwa i biedy oraz wskazanie rekomendacji dotyczących polityki mieszkaniowej do nowej strategii rozwoju Warszawy – Warszawa 2030.

Według definicji polityką mieszkaniową określa się jako zagwarantowanie funkcjonowania rynku mieszkaniowego przez administrację państwową i jednostki samorządu terytorialnego w strefach, w których są one w stanie zapewnić produkcję budowlano-montażową oraz korygować ewentualne niesprawności tego rynku. Według szerszej definicji polityka mieszkaniowa odnosi się do wszystkich działań państwa, które mają wpływ na funkcjonowanie rynku mieszkaniowego (np. liczba mieszkań, ich cena, stawki czynszu, jakość mieszkań).

Prawo do zamieszkania jest jednym z podstawowych praw obywatela, które zostało usankcjonowane w deklaracjach światowych, regulacjach Unii Europejskiej oraz w ustawodawstwie krajowym funkcjonującym od końca lat 40. XX w.  W wielu państwach, w tym również w Polsce prawo do mieszkania zostało zapisane w Konstytucji. W Polsce władze są zobowiązane do prowadzenia polityki sprzyjającej zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych obywateli, przeciwdziałającej bezdomności i wspierania budownictwa socjalnego oraz popierania działań obywateli do uzyskania własnego mieszkania (art. 75 ust.1 Konstytucja RP)

Badania nad rynkiem mieszkaniowym w Polsce dotyczą przede wszystkim przemian okresu transformacji i zmian zachodzących współcześnie. W większości raportów autorzy podkreślają stały niedobór liczby mieszkań i ograniczenia w dostępie do nich osób uboższych oraz brak działań długoplanowych mających przeciwdziałać wykluczeniu społecznemu. Kolejnym problemem jest niedobór narzędzi polityki mieszkaniowej zwiększających dostępność mieszkań dla osób średniozamożnych. W trakcie konferencji będziemy więc poszukiwać dobrych praktyk i rozwiązań dla powyższych problemów, korzystając z doświadczeń dwóch metropolii europejskich. Finalnym efektem debaty, będzie materiał który posłuży jako wkład do prac nad  strategią. #Warszawa2030.

Informacja o prelegentach:

Anna GRZEGORCZYK – doktor nauk o Ziemi w zakresie geografii społeczno-ekonomicznej, adiunkt na Wydziale Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego od 2010 roku. Interesuje się zagadnieniami miejskimi i społecznymi. Prowadziła badania dotyczące zagospodarowania przestrzeni, zróżnicowań społeczno-przestrzennych i poziomu życia w krajach rozwijających się. Od kilku lat badania realizuje na obszarze Francji, przede wszystkim w Paryżu, oraz w Warszawie, skupiając się na zagadnieniach dotyczących zróżnicowań społeczno-przestrzennych i polityki mieszkaniowej. W ramach programu „Nowoczesny Uniwersytet” uczestniczyła w zajęciach dotyczących segregacji społecznej na Uniwersytecie Paris Diderot. Obecnie prowadzi projekt badawczy pt. „Segregacja społeczna a izolacja przestrzenna. Polityka mieszkaniowa na wybranych obszarach metropolitalnych Niemiec, Francji i Polski”

Barbara JACZEWSKA – doktor nauk o Ziemi w zakresie geografii społeczno-ekonomicznej, adiunkt na Wydziale Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego od 2012 roku. Interesuje się zagadnieniami dotyczącymi mobilności przestrzennej, współczesnych migracji, zarządzania migracją, problematyką szeroko pojętej integracji lub izolacji różnych grup społecznych na obszarach miejskich. Większość dotychczas prowadzonych badań dotyczyła krajów Unii Europejskiej (zwłaszcza Polski, Niemiec i Wielkiej Brytanii). Jest autorką m.in. książki pt. Zarządzanie migracją w Niemczech i Wielkiej Brytanii. Polityka integracyjna na poziomie ponadnarodowym narodowym i lokalnym. Obecnie uczestniczy w projekcie badawczym pt. Segregacja społeczna a izolacja przestrzenna. Polityka mieszkaniowa na wybranych obszarach metropolitalnych Niemiec, Francji i Polski.

Paul HEBES – doktor nauk o Ziemi. Zajmował się w pracy naukowej badaniami nad inteligentnym i zrównoważonym transportem miejskim. Od 2011 roku pracuje w Senackim Departamencie ds. Rozwoju Miasta i Środowiska w Berlinie. Dzisiaj odpowiedzialny jest za ekspertyzy i analizy statystyczne dotyczące miasta Wykorzystuje wtórne dane statystycznych i przestrzennych do planowania strategicznego i prowadzenia monitoringu m.in. prognoz ludności, monitorowania procesów gentryfikacji, analiz gęstości miejskiego systemu informacji i sprzedaży detalicznej. Jest współredaktorem z strategii Berlina (BerlinStrategy | Urban Development Concept Berlin 2030) i osobą odpowiedzialną za uspołecznienie prac nad strategią.

Stéphanie JANKEL – ekspert do spraw socjo-ekonomicznych i mieszkalnictwa, geograf-urbanista (1977). Uzyskała dyplom magistra w zakresie zagospodarowania i urbanistyki na Uniwersytecie Paris I (Panthéon – La Sorbonne) w 2001 r. i rozpoczęła w tym samym roku pracę w Paryskiej Pracowni Urbanistyki APUR (Atelier parisien d’urbanisme). Specjalizuje się w tematyce warunków mieszkaniowych i problemów społecznych. Rozwinęła kompetencje w zakresie analizy danych, realizacji diagnoz socjo-ekonomicznych i zakładania obserwatoriów. W 2010 r. brała udział w opracowywaniu lokalnego programu dotyczącego warunków mieszkaniowych w Paryżu. Od 2012 r. prowadzi badania dotyczące Metropolii Paryża (Métropole du Grand Paris). Obecnie odpowiedzialna jest za obserwatorium dzielnic, gdzie zlokalizowane są dworce sieci torowej Metropolii. W ramach misji zagranicznych uczestniczyła w opracowywaniu planów zagospodarowania zintegrowanego miast: Rabatu, Salé i Témara w Maroku (od 2008 do 2010) i w misji AMO dotyczącej planu generalnego doliny Medellin (2012) i kontraktu dotyczącego przydzielania mieszkania socjalnych w Nouméa w Nowej Kaledonii (2016). W lipcu 2016 r. dołączyła do Rady Zarządzającej APUR jako odpowiedzialna za część dotyczącą mieszkań i metropolii programu zatrudnienia APUR.

Mélina GABOREAU – francuska specjalistka ds. urbanistyki, pasjonująca się przekształceniami miejskimi. Od wielu lat zajmuje się problematyką z pogranicza zagadnień miejskich i społecznych. Brała udział w opracowywaniu projektów rozwojowych i dokumentów planowania miejskiego PLU (Plan Locaux d’Urbanisme – Lokalny Plan Urbanistyczny) wielu gmin południowo-zachodniego obszaru Francji. Obecnie kierownik projektu związku międzygminnego Paris-Saclay wielkiej aglomeracji Paryża (27 gmin, 300 000 mieszkańców), odpowiedzialna za wprowadzenie planu działań dla całego obszaru Paris-Saclay w kontekście spójności miejskiej i społecznej (w ramach kontrakt miejskiego – contrat de ville ) w powiązaniu z lokalną polityką warunków mieszkaniowych, zwłaszcza częścią dotyczącą odnowy miejskiej.

 Magdalena GÓRCZYŃSKA – doktor nauk o Ziemi, adiunkt w Zakładzie Geografii Miast i Ludności w Instytucie Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania (Polska Akademia Nauk) oraz w departamencie Rozwoju Miast i Mobilności w Luksemburskim Instytucie Badań Społeczno-Ekonomicznych (LISER). Od 10 lat prowadzi badania naukowe w ramach geografii miast w perspektywie porównawczej Polska-Francja, koncentrujące się na polityce miejskiej i mieszkaniowej, rewitalizacji, ze szczególnym uwzględnieniem innowacyjnych rozwiązań w zakresie dostarczania mieszkań dla średniozamożnych gospodarstw domowych. Ponadto, interesuje się wpływem prywatyzacji mieszkań i reprywatyzacji na kształtowanie zróżnicowań społecznych w mieście postsocjalistycznym oraz na proces gentryfikacji. Autorka artykułów w wiodących czasopismach naukowych (Housing Studies, Journal of Housing and the Built Environment), uczestnik międzynarodowych projektów badawczych (np. ESPON BestMetropolises, ESPON TOWN), stypendystka rządu francuskiego, Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Fundacji na rzecz Nauk Społecznych we Francji oraz finalistka Nagród Naukowych POLITYKI 2016.

Tomasz DUDA – psycholog środowiskowy wieloletni członek Pracowni Badań Środowiskowych Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego; prowadzenie badań na temat sytuacji mieszkaniowej ludzi starszych i motywacji do przeprowadzki. Ekspert Komisji Dialogu Społecznego ds. Kombatantów i Osób Starszych przy Mieście Stołecznym Warszawa i wieloletni członek komisji oceniających projekty społeczne dotyczące osób starszych w Warszawie. Ekspert Ministerstwa Rodziny, Zdrowia i Polityki Społecznej – ewaluacja programu ASOS. Ekspert w grupie Architekci 50+ przy SARP. Wykładowca psychologii i komunikacji  na Wydziale Nauki o Zdrowiu Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego (Zakład Dydaktyki Gin-Poł). Trener Dialogu norweską metodą Nansen Center For Peace and Dialog – praca z uchodźcami i lokalnymi społecznościami.

Piotr VAN GIELLE RUPPE – urodzony 14. kwietnia 1984 w Toruniu, studiował geografie na Uniwersytecie w Bremie, NUI Galway, NUI Maynooth i na Uniwersytecie Humboldtów w Berlinie. Aktualnie jest zatrudniony jako pracownik naukowy w Instytucje Geografii na Uniwersytecie Humboldtów, gdzie w roku 2016 również zakończy swój doktorat. Interesuje się geografią miast i ich aspektami kulturalnymi, społecznymi i politycznymi. Większe prace badawcze prowadzone w Berlinie dotyczyły gentryfikacji i wielokulturowości; w Jerozolimie, dotyczyły zarządzania miasta pod względem konfliktu izraelsko-arabskiego i w Guayaquil, dotyczyły obecności religii w przestrzeniach publicznych.